5 handelingen die je herstel van burn-out vertragen

Man in herstel van burn-out

Herstel van burn-out gaat niet in een rechte stijgende lijn. Herstellen van een burn-out is eerder een proces met vele bochten, ups and downs en soms evenveel stappen achteruit als vooruit.

Herstellen van burn-out gebeurt op het ritme van je lichaam. Niet op jouw ritme.
Hoe graag je dit ook zou willen.

Herstellen van een burn-out gebeurt op het ritme van je lichaam.

Het goede nieuws is dat je lichaam maar al te graag wil herstellen! En het weet ook precies hoe dit moet. Het enige wat je hoeft te doen, is uit de weg gaan.

Natuurlijk is dit makkelijker gezegd dan gedaan. Je wil maar al te graag vanalles doen om zo snel mogelijk te herstellen. Dat is heel begrijpelijk en natuurlijk.
En uiteraard kan je lichaam en zenuwstelsel wat hulp gebruiken.
Graag zelfs.
Alleen kiezen we onbewust vaak voor acties of gedragingen die herstel tegenwerken in plaats van te ondersteunen.

Wat moet je niet doen bij een burn-out?
Met wat kennis van zaken kan je de volgende 5 valkuilen alvast vermijden:

1. IK MOET

To doe lijst -

Een burn-out is vaak het resultaat van te veel MOETEN.
Van wie moeten we dan zo veel?
Dat is een goede vraag.
Eigenaardig genoeg meestal van onszelf.
Herken je dit?
Als je van te veel moeten in burn-out komt, helpt het om minder te moeten.
Je lichaam kan namelijk niet meer.
Ook al wil je nog wel. De energie is er niet meer.
Moeten komt niet vanuit een innerlijk voelen van wat juist is of past bij de gegeven omstandigheden.
Moeten komt uit je hoofd….
Elke moeten of willen is nu te veel en je lichaam zal zich hier tegen willen verzetten.

Telkens wanneer je jezelf “Ik MOET” hoort zeggen, ben je nog steeds in verdedigende modus.
‘Ik moet’ is een sympatische activiteit.
Zo lang je lichaam in sympatische modus blijft functioneren, vindt het geen rust.
Geen rust, geen herstel…..

2. ORIËNTEREN OP AL WAT NIET GOED GAAT

Wanneer je lichaam in stress-modus functioneert, zal het zich automatisch focussen op gevaar.
Dit is een natuurlijke aanpassing met als doel te overleven. Hoe meer gevaar je opmerkt, hoe groter je kans om te overleven. Net als elke stressreactie is dit bedoeld als korte termijn aanpassing.

Als jij je blijft focussen op al wat fout gaat, blijft je zenuwstelsel echter denken dat er gevaar is.
Het zal dan ook willen blijven verdedigen.
Je herstel van burn-out wordt hierdoor vertraagd of gestopt.
Zolang je in verdedigingsmodus functioneert, zal je lichaam namelijk geen rust vinden.
Geen rust, geen herstel…

De kunst bestaat er in om bewust en actief te gaan focussen op de dingen die wel goed gaan.
Zowel in je externe als interne wereld.


3. ZELFHULPGROEPEN EN LOTGENOTEN OPZOEKEN

Oh wacht, … nog niet te snel uit je sloffen schieten. Deze is niet all-or-nothing.
In de beginfase van je burn-out kan het heel helend en geruststellend zijn om lotgenoten te treffen.
Je merkt dat je niet de enige bent die dit meemaakt.
In deze (online) groepen kan je herkenning vinden evenals begrip, steun, informatie, enz…
Het is op een bepaald moment misschien ook de enige plek waar je echt begrepen wordt.
Dit is geruststellend voor je zenuwstelsel.

zelfhulpgroep met lotgenootjes burn-out

Maar… en een hele grote maar….
Jij BENT NIET je burn-out. Jij bent een uniek en waardevol persoon die door een burn-out gaat.
Herstel van burn-out is een proces met fasen. Je herstel zal in elke fase iets anders vragen.
Zo komt er ook een tijd dat je deze groepen weer kan/mag loslaten.
Als je hier langer blijft hangen dan nodig voor jou, loop je namelijk de kans dat je je meer en meer gaat identificeren met je burn-out. Je gaat alles bekijken door deze lens.
Je gaat gefocust blijven op de pijn-punten, de ongemakken, de mogelijke toekomstscenario’s, enz…
Oriënteren op wat niet goed gaat, werk je zo in de hand.
Waarom dit niet bijdraagt aan herstel, kwam je hierboven al te weten.

Bovendien neem je ook heel wat emotie van anderen op via je spiegelneuronen. De verhalen die zij vertellen of hun situatie kan je ook neerhalen. Je zenuwstelsel communiceert namelijk continu met dat van de ander. Je co-reguleert de hele tijd. Bij een burn-out heb je het meeste baat bij co-regulatie met iemand die zelf goed gereguleerd is. Zo kan jouw zenuwstelsel ook (co-)reguleren naar meer veiligheid.
Neem deze wetneschap mee in de keuze van je groep en groepsleider.

Wanneer deze groepen niet bijdragen aan je rust en je er ongemakkelijker vandaan komt dan wanneer je er naartoe ging, hou er dan mee op.
Geen rust, geen herstel…


4. STEEDS MEER TRIGGERS ELIMINEREN

Als je te kampen hebt met een burn-out, is je zenuwstelsel heel gevoelig. Het reageert op elke prikkel.
Dit komt omdat je zenuwstelsel gefocust is op gevaar.
In eerste instantie is het enorm belangrijk om zo veel mogelijk triggers te elimineren. Of althans, degene die jou het meest storen of belasten. Dit is noodzakelijk om je systeem te laten kalmeren.

Ook hier komt er een moment dat je weer moet gaan opbouwen. Anders blijf je heel stressgevoelig.
Je veerkracht wordt dan niet opnieuw opgebouwd.
Triggers elimineren is niet hetzelfde als herstellen!
Steeds meer triggers elimineren, komt neer op het leven van een gereduceerd leven!
Dat wil je niet voor eeuwig aanhouden.

Triggers elimineren bij burn-out. stressgevoelig

Naast het elimineren van triggers is het dus ook belangrijk om hernieuwde veiligheid te installeren in je zenuwstelsel.
Als het zich veilig genoeg voelt, hoeft het niet op elke trigger te reageren. Vergelijk het een beetje met een peuter die iets akeligs meemaakt. Het maakt voor zijn beleving een heel verschil of hij alleen is of in de veilige nabijheid van zijn mama of papa of een ander veilige vertrouwenspersoon.
Zo ook voor je zenuwstelsel. Voeg je geen veiligheid toe, blijf je gevoeliger voor stress en bouw je geen veerkracht op. Die veerkracht, daar gaat het om bij herstel van burn-out.


5. JE LICHAAM NIET BETREKKEN IN HET HERSTELPROCES

Je lichaam is de basis van je herstel. Hier liep het mis…. en hier zit ook de sleutel tot herstel.
Als je hier meer over wil weten, verwijs ik je graag naar mijn blogpost ‘De lichamelijke schade bij burn-out – Het zit niet tussen je oren.’

Je lichaam is niet de taxi van je hoofd!
In onze westerse wereld geven we veel te veel credit aan ons hoofd.
We overdenken graag alles met ons hoofd en zoeken graag cognitief naar oplossingen.
We ervaren en beleven de wereld echter primair met en door ons lichaam.

Als er een gevoelsverandering is, is er een autonome verandering (Stephen Porges)

De ervaringen van je lichaam en hoe de wereld bij jou binnenkomt, beïnvloeden de werking van je lichaam en je zenuwstelsel. Ze bepalen dus je autonome staat.

Je autonome staat (de staat waarin je lichaam en je organen zich bevinden) bepaalt dan weer hoe jij je gedraagt en voelt.

Verander je autonome staat en je verandert je hele ervaring van het leven!

Hoe verander je je autonome staat?

Door lichamelijke veranderingen!
Beweging, gevoelens, ervaringen, ontspanningstechnieken, lachen, ….. de lijst is eindeloos!
Maar dus kan je niet anders dan je lichaam er bij betrekken!
Geen veranderingen in je lichaam, geen veranderingen in je zenuwstelsen en bijgevolg je stressresponsen.

Vormingsdag Polyvagaal Theorie - België

Wil je meer weten over dit alles? Dan is de vormingsdag ‘Van vermoeid en overprikkeld naar kalmte en rust‘ misschien iets voor jou. Hier krijg je inzicht in de werking van je zenuwstelsel en wat het nodig heeft om weer tot rust te komen en hernieuwde veerkracht op te bouwen. De meest gehoorde reactie tijdens deze vorming is: “Ik wou dat ik dit geweten had tijdens mijn burn-out”.

2 thoughts to “5 handelingen die herstel van burn-out vertragen

  • christine

    lieve Yvi, steeds opnieuw ben ik aangenaam verrast te zien hoe mooi en duidelijk jij deze materie brengt.
    Met dankbaarheid ook, en veel apreciatie.

    Ik wens jou / jullie nog heel veel inspiratie en liefdevolle omhulling toe.
    harteknuf

    • Yvi - Stress en Polyvagaal Expert

      Dankjewel voor deze warme woorden van appreciatie en dank Christine! Dat doet me enorm veel deugd. Groetjes terug!

Comments are closed.