Spoedoperatie
Hoe een weekje vakantie anders liep dan gepland……
Afgelopen woensdagmorgen ging ik naar de gyneacoloog voor een pijnlijke zwelling en ’s middags lag ik al op de operatietafel onder volledige narcose om de pijnlijke abces die zich gevormd had te draineren, proper te maken en te hechten.De rest van de (pijnlijke) details en nazorg zal ik je besparen.

Wat ik je wel wil meegeven (als zenuwstelsel-geek) in dit artikel is dat een chirurgische ingreep en narcose een grote impact hebben op je zenuwstelsel.

Trauma voor je lichaam
Voor je lichaam is de ingreep een trauma (zie hieronder) en de narcose
brengt je in een kunstmatige staat van “freeze” of onbeweeglijkheid waar
je lichaam daarna weer uit moet geraken. 

Gelukkig was ik me daar van bewust door het werk van Peter Levine. Hij schrijft het volgende in zijn boek “De tijger ontwaakt” :

“Het feit dat opname in het ziekenhuis en medische behandelingen gewoonlijk traumatische gevolgen hebben, komt voor veel mensen als een verrassing.
De traumatische nawerkingen van aanhoudende onbeweeglijkheid, ziekenhuisopnames en vooral operaties zijn vaak langdurig en ernstig. Zelfs als iemand begrijpt dat een operatie noodzakelijk is en ondanks het feit dat hij of zij bewusteloos is als de chirurg door vlees, spieren en botten snijdt, zal het lichaam de gebeurtenis registreren als een levensbedreigende gebeurtenis. Op ‘celniveau’ beseft het lichaam dat het een wond heeft opgelopen die ernstig genoeg is om om het in levensgevaar te brengen. Verstandelijk kunnen we vertrouwen hebben in een operatie, maar op een oerniveau doet ons lichaam dat niet. Bij een trauma legt de waarneming van het instinctieve (autonome) zenuwstelsel veel meer gewicht in de schaal. Dit biologische feit is de belangrijkste reden dat operaties vaak een posttraumatische reactie veroorzaken.”

Zelfzorg, zelfcompassie en veiligheid brengen
Ondanks de pijn, de misselijkheid en de weerstand van dit allemaal niet te willen, was er gelukkig ook het besef dat dit de uitgelezen kans was om toe te passen wat ik de voorbije jaren allemaal gelezen en geleerd heb. Ik besefte dat mijn lichaam ondersteuning nodig had na dit trauma. Vanaf het moment van ontwaken heb ik dan ook geprobeerd om heel veel zelfzorg en zelfcompassie toe te passen en mijn lichaam op celniveau (waar het trauma zich afspeelt) terug dat gevoel van veiligheid te geven dat het zo hard nodig heeft om weer in de helende en groeiende modus te komen.

Dankbaarheid
Eén van de dingen die ik meermaals per dag gedaan heb is het uitspreken van mijn dankbaarheid voor al het zware werk dat mijn lichaam tijdens de operatie verricht heeft. En ook daarna. De dankbaarheid voor de sterkte van mijn lichaam om mij hier doorheen te loodsen en in leven te houden. Het was alle hens aan denk. Maar mijn lichaam doet het toch maar!

Veiligheid toevoegen
Om op celniveua te werken, heb ik er vaak strelingen aan toegevoegd. Strelingen zorgen voor de productie van oxytocine in je lichaam. Een signaalstof van liefde, warmte, gelukzaligheid. Het is een chemische boodschapper van veiligheid en zorgt er op biologisch niveau voor dat je cortisol (stresshormoon) weer daalt. Ik heb vaak door mijn eigen haren gestreeld terwijl ik mijn lichaam bedankte. Of langs mijn armen. Hele zachte strelingen zoals ik die graag zou krijgen van mijn moeder of partner, …. die er niet de hele tijd konden zijn. Het inbeelden van de liefdevolle zorgzaamheid die bij deze strelingen hoorde, gaf me een enorm fijn en rustig gevoel. Waarom denk je dat moeders hun kinderen altijd strelen na een val of ongelukje? Juist ja, oxytocine!!

Liefdevolle houdingen
Verder heb ik ook veel houdingen aangenomen die het zenuwstelsel tot rust brengen zoals mijn ene hand om de pols van mijn andere hand leggen, jezelf op een bepaalde manier vasthouden zodat je lichaamsgrenzen afgebakend worden en je lichaam signaal van veiligheid krijgt, jezelf omhelzen of een knuffel geven, ….

Zelfcompassie of Maitri
En vooral er aan toegegeven. Niet vechten tegen de misselijkheid, het overgeven, de pijn, het moeilijk zitten en bewegen, de constante vermoeidheid die maar niet wil overgaan,…….. Ik probeer het niet te veroordelen en me er niet aan te ergeren. Daarmee zou ik alleen maar stresshormonen toevoegen. Mijn lichaam heeft op dit moment een maximum aan veiligheid nodig.
Dus blijf ik strelen, me tegen mijn partner aan nestelen om lichamelijk te co-reguleren, massages vragen, warme voetbaden nemen, romantische series kijken (niets met geweld), …..
Ik paste ook veel zelfcompassie toe. Ik probeerde de momenten van pijn en ongemak te aanvaarden als een moment van lijden en troostte mezelf met vriendelijke woorden zoals een goede vriend dit zou doen. Ook dit gaat voorbij.

Ook in het ziekenhuis heb ik gretig toegegeven aan huilbuien, de drang van mijn lichaam om te schudden en shaken na een pijnlijke verzorging… ook de verpleegsters moedigden dit aan. Schud en tril maar even goed. Zeiden ze dan. Het is een manier van je lichaam om een bepaalde lading kwijt te raken. Net zoals dieren doen in het wild.

De afgelopen dagen hebben me heel veel vertrouwen gegeven dat ik ook in tijden waarin ik zelf niets te willen heb, maar overgeleverd ben aan de de fantastische intelligente werking van mijn lichaam, mijn lichaam hier liefdevol in kan ondersteunen. Dat ik een bondgenoot kan zijn. Je lichaam weet wat het doet. Het is aan ons om te zien of we het gaan tegenwerken of ondersteunen……..

Zelfzorg die je kan doen VOOR en NA een operatie
Anthony “Twig” Wheeler schreef een samenvattend document over hoe je jezelf en je zenuwstelsel kan ondersteunen voor en na een chirurgische ingreep. Het is geschreven vanuit Somatic Experience, de therapie die Peter Levine van het bovenvernoemde boek ontwierp. Het is wel een Engelse PDF. Je kan het hier vinden.

En nu ga ik een dutje doen. Want na elke kleine inspanning vraagt mijn lichaam hier nog om.

Bronnen van dit artikel:
De tijger ontwaakt – Peter Levine
Cursus Maitri – Yvi Van ham

Wil je zelf leren hoe je meer zelfcompassie kan toepassen in moeilijke tijden? Meld je dan aan voor mijn cursus “Maitri – Zelfcompassie als weg naar innerlijke rust

Heb je graag meer info over de werking van je zenuwstelsel en de manieren waarop het reageert in tijden van stress, gevaar en levensbedreiging? Download dan zeker mijn gratis eBook “Waarom blijf ik zo moe?