Maitri: Het tegengif voor zelfgemaakte stress

Als mensen me de laatste jaren vroegen: “Hoe gaat het met je?”, dan zat er in mijn antwoord altijd iets met “druk” en “stress”. Ik leek overal stress van te hebben. Dag in dag uit. Ik leek veel meer stress te ervaren dan andere mensen. En hoewel dit door de toestand van mijn zenuwstelsel ook wel voor een deel waar was, begon ik me toch ook af te vragen of ik niet zelf mijn eigen stress maakte… ? Ik kon niet dichter bij de waarheid zitten dan met deze humoristisch bedoelde bedenking aan mezelf.

Stress is voor je lichaam heel breed en komt uit vele bronnen. Eén van die bronnen zijn wij zelf helaas! Als mens bezorgen we onszelf maar al te vaak (extra) stress met op het eerste zicht doodnormale of banale gewoonten en gevoelens die ieder van ons wel eens aanneemt in moeilijke situaties. Ik denk dan aan schuld, schaamte, zelfkritiek, zelfverwijten, herkauwen van gebeurtenissen, “had ik maars”……, enz….
Vaak doen we dit met het idee dat we onszelf hier goed mee doen. Dat we er sterker door worden. Dat het ons motiveert om in de toekomst anders te reageren of anders te handelen. Niets is echter minder waar. Benieuwd of jij jezelf ook artisanale, ambachtelijke en huisbereide stress aanbiedt? En zo je zenuwstelsel in de stressmodus van vluchten-en/of vechten houdt? Laten we dit eens bekijken. En verderop vertel ik je ook meteen het tegengif tegen deze ziekmakende gewoonte.

Hoe wij zelf onze eigen stress maken….
Als een dier in het wild een traumatische achtervolging meemaakt of ter nauwer nood aan de dood ontsnapt, zal het de stress van dit gebeuren van zich afschudden om daarna weer verder te gaan met de gewone gang van zaken. De stress is uitgewerkt en de stresscirkel afgesloten. Wij, als mens, met een denkend en reflecterend vermogen, gaan een beetje anders om met de situatie. Vaak zijn we er in gedachten nog heel lang mee bezig. We herkauwen de gebeurtenis, spelen in ons hoofd tientallen andere scenario’s af die beter geweest zouden zijn, we verwijten onszelf dingen in verband met onze reactie, gevoelens, we dragen schaamte mee, schuldgevoelens. Kortom, we blijven dingen uit het verleden meesleuren in het heden. We verhinderen onszelf om er los van te komen…

Zo bleef ik tien jaar lang schuldgevoelens meeslepen over een traumatische gebeurtenis in mijn leven. Pas wanneer ik kon zien dat ik het zelf was die de stress in stand hield door mezelf er telkens weer van langs te geven, kon mijn zenuwstelsel tot rust komen en kon er heling plaatsvinden. Begeleid door de nodige oefeningen uiteraard. En hier komt Maitri om de hoek kijken.

De traumatische gebeurtenis is niet het trauma…
Trauma is niet de gebeurtenis die plaatsvindt. Die kan traumatisch zijn. Trauma is wat er zich afspeelt in ons lichaam. Traumatische gebeurtenissen gebeuren gewoon. Niet dat het daarmee opgelost is of goed gepraat is, verre van. Noch minder wil ik dit banaliseren. Ik wil alleen maar verduidelijken dat het echte trauma schuilt in hoe wij er mee omgaan, in welke mate we van ons eigen emotionele zelf gedissocieerd geraken, hoe ons brein anders gaat werken, hoe emoties komen vast te zitten, ….. waardoor we dit trauma veel te lang blijven meeslepen en ons hele toekomst laten bepalen. We gaan ons verhaal leven in plaats van ons ware Zelf te verwezenlijken.

Streng voor onszelf
Het is namelijk een vaststaand gegeven dat we voor niemand anders zo streng zijn als voor onszelf. Ga maar eens na hoe je tegen jezelf praat als het minder goed gaat of als er iets misloopt. En ga dan eens na of je hetzelfde zou zeggen tegen een goede vriend of tegen je kind als hij of zij zich in de zelfde situatie zou bevinden? Waarschijnlijk is het antwoord hier “neen”. Net zoals bij velen onder ons. We laten ons maar al te vaak meeslepen door deze stem van ons “Anti-Zelf” in plaats van die van ons Ware Zelf.

Je zenuwstelsel weet het verschil niet….
Je lichaam, je brein en je zenuwstelsel kennen echter niet het verschil tussen een externe pestkop die je slecht behandelt of een interne pestkop die je slecht behandelt. Voor je zenuwstelsel is gevaar, GEVAAR. En als er gevaar is, moet er verdedigd worden! Je zenuwstelsel zal automatisch overschakelen op de sympatische reactie van vechten- of vluchten wanneer je jezelf lastig valt met verwijten, zelfkritiek, schaamte, schuld, enz……. Als je graag stress wil verminderen, innerlijke rust wil ervaren en je zenuwstelsel wil versterken is het belangrijk om jezelf niet in de steek te laten in tijden van nood. Het is belangrijk je eigen beste bondgenoot te zijn. Ook wanneer je vindt dat je het niet verdient of waard bent…..

Maitri: de remedie tegen huisbereide stress
Het tegengif voor deze zelfgemaakte stress is dus te vinden in een goede portie zelfcompassie. Zelfcompassie is een ongelooflijk weldadige deugd voor je zenuwstelsel. In het Boeddhisme staat deze daad van onvoorwaardelijke vriendschap voor jezelf bekend als Maitri (uitspreken als MyTree).

Het fijne aan Maitri is, dat iedereen het kan leren en kan toepassen. Het is een anti-stress remedie die een partner voor het leven wordt eens je hem kan toepassen. Vele wetenschappelijke studies onderschrijven ondertussen de weldaad van zelfcompassie op het welbevinden en het afnemen van de stressreacties bij mensen die het toepassen.

Wat is Maitri?
Zoals hierboven vermeld is Maitri het beoefenen van onvoorwaardelijke vriendschap voor jezelf. Maitri nodigt je uit om te kijken hoe je met jezelf omgaat, in goede én in slechte tijden.

In het leven zit nu eenmaal een bepaalde hoeveelheid pijn, lijden en moeilijke tijden. Dit is ONVERMIJDELIJK en voor IEDEREEN. Toch geven we maar al te vaak kritiek op onszelf als het niet goed gaat of niet volgens plan. We voelen ons schuldig, stom, naïef, … We hebben bakken kritiek op onszelf. Alsof we de enigen zijn die pijn hebben, die falen, … alsof we abnormaal zijn of niet perfect zijn, als we dit meemaken. Terwijl het net deze dingen zijn die ons héél normaal en juist menselijk maken. We zijn geen uitzondering. Dit is net was ons verbindt als mensen. Iedereen krijgt te maken met lijden en pijn.

Helaas worden we hier steeds minder mee geconfronteerd. We volgen vooral de highlights van de levens van de anderen via social media. En die vergelijken we dan met ons eigen “achter-de-coulissen” leven. Natuurlijk kom je dan berooid uit. Niet omdat je een slecht leven hebt maar omdat je vergelijking niet klopt!

Maitri nodigt je uit om mild te zijn voor jezelf. Compassie te hebben voor jezelf. Het nodigt je uit te erkennen hoe moeilijk het is op een bepaald moment en om tegen jezelf dezelfde troostende woorden te spreken als je die zou uitspreken tegen een goede vriend, je partner of je kind. Je erkent dat het normaal is om zo’n momenten te hebben. En dat iedereen zo’n momenten heeft. Dat je jezelf er dus niet van langs moet geven omwille van je onontkoombare menselijke aard.

Maitri is geen zelfmedelijden of zelfverbetering. Maitri nodigt je uit om met mildheid te gaan kijken wat je nodig hebt op dat moment. Een denkbeeldige troostende arm van jezelf, troostende woorden, enz……. We worden er ook niet soft van. Intengedeel. We schakelen langzaamaan de stressresponsen uit zodat ons zenuwstelsel weer sterker en veerkrachtiger kan worden. Daar krijg je een sterker immuunsysteem van én een betere gezondheid! Je kan het leven weer beter aan! Zowel fysiek als psychisch.

De onvoorwaardelijkheid in Maitri nodigt je uit om er te zijn voor jezelf, ongeacht de omstandigheden. Net zoals we in andere vriendschappen soms verwachtingen koesteren, doen we dit ook naar onszelf toe. We hebben vaak een hele waslijst aan voorwaarden om onszelf graag te gaan zien. Als ik meer geld heb dan, …… Als ik wat minder weeg dan, …… Als ik gezond ben, dan…… Maitri nodigt je om tot het besef te komen dat je geen reden nodig hebt om je goed te voelen bij het leven of om het leven te accepteren zoals het is. Maitri nodigt je uit om te leren genieten van je eigen gezelschap. Het nodigt je uit tot een radicale acceptatie van jezelf.

Het resultaat van het beoefenen van Maitri:
Minder stress. En een grotere emotionele vrijheid. Meer vrijheid om te genieten van dingen.
Wetenschappelijk onderzoek vond o.a. de volgende voordelen bij het beoefenen van Maitri of zelfcompassie (deze lijst is niet volledig):

Een mini-Maitri moment toepassen?
Misschien kan je de volgende keer als je het moeilijk hebt even een moment dicht bij jezelf nemen, je handen op je hart leggen en tegen jezelf zeggen:
– Dit doet pijn.
– Dit is moeilijk.
– Iedereen heeft het al eens moeilijk.
– Moeilijke tijden horen bij het leven.
– Ik kan aardig zijn voor mezelf.
– Ik kan mezelf troostend leren omarmen als een goede vriend
– Ik wil er zijn voor mezelf.

Wil je meer weten over Maitri?
Wil je Maitri integreren in je leven? Om je stress te verminderen en je zenuwstelsel tot rust te brengen en versterken? Als een cadeau aan jezelf? Wil je meer oefeningen en technieken leren om jezelf liefdevol te ondersteunen in moeilijke tijden? Wil je deze tool eigen maken om je stress te verminderen en meer emotionele vrijheid in keuzes te creëren in plaats van te handelen vanuit je stressreacties? Meld je dan aan voor mijn online cursus “Maitri – Zelfcompassie als sleutel naar innerlijke rust”

Deze interactieve cursus gaat niet alleen uitvoerig in op wat Maitri precies inhoudt maar leert je ook tal van oefeningen en technieken om Maitri toe te passen op elk moment dat je het kan gebruiken en in een vorm die voor jou goed voelt. Bovendien is de cursus zo geschreven dat hij je vooral wil bekrachtigen, motiveren, laten reflecteren en integreren wat je leert. Maitri is geen techniek. Maitri is uiteindelijk een way of life. Een manier van omgaan met jezelf en met het leven. Dit leer je niet door een lijst van technieken door te nemen. In deze cursus ga je dus ook aan de slag met jezelf. Je zal gaan reflecteren, bezinnen en oefeningen krijgen. Langzaamaan zal je kijk op je problemen en jezelf gaan verschuiven en zal Maitri steeds meer geïntegreerd raken in je dagelijkse leven én je manier van met het leven om te gaan.

Als zenuwstelsel-geek geef ik je bovendien uitgebreider inzicht over de impact van verschillende manieren van omgaan met jezelf (zelfcompassie, zelfkritiek, schaamte, ….) op de verschillende takken van je zenuwstelsel en je algemeen en biologisch functioneren.

Klik hier voor meer info over deze cursus.